Büyük yıldızın patlayıcı ölümünde renkli bulutların muhteşem isyanı

Eninde sonunda her şey ölmeli, yıldızlar bile. Yine de tüm ölümler eşit değildir, yıldızlarda olduğu gibi bazıları oldukça patlayıcı olabilir. Büyük bir yıldızın şiddetli ölümünün akıbeti, yakın zamanda Avrupa Güney Gözlemevi tarafından yakalandı ve süpernova sırasında uzaya fırlatılan parlak şekilde parlayan devasa gaz liflerini gösterdi.

Yaşam döngüsünün sonunda patlamadan önce, yıldızın güneşimizden en az sekiz kat daha büyük bir kütleye sahip olduğuna inanılıyor. Samanyolu galaksimizde, Dünya’dan yaklaşık 800 ışıkyılı uzaklıkta, Vela takımyıldızı yönünde bulunuyordu. Bir ışık yılı, ışığın bir yılda kat ettiği mesafedir, 9,5 trilyon kilometre (5,9 trilyon mil).

Ürkütücü görüntü, gökbilimciler tarafından kullanılan filtrelerde pembe ve turuncu dallara benzeyen ve güneş sistemimizden yaklaşık 600 kat daha büyük bir alanı kaplayan gaz bulutlarını gösteriyor.

“İplikçik yapı, bu bulutsuyu oluşturan süpernova patlamasından fırlayan gazdır. Bir yıldızın uzaya doğru genişlerken içindeki maddeyi görüyoruz. Daha yoğun kısımlar olduğunda, süpernova maddesinin bir kısmı çevredeki gazla şoka giriyor. Avrupa Güney Gözlemevi’ne (ESO) bağlı bir astronom olan Bruno Leibundgut,” dedi.

Leibundgut, görüntünün patlamadan yaklaşık 11.000 yıl sonra süpernova kalıntılarını gösterdiğini söyledi.

Leibundgut, “Parıldayan maddelerin çoğu, uyarılan hidrojen atomlarından kaynaklanır. Bu tür görüntülerin güzelliği, bir yıldızın içinde hangi malzemenin olduğunu doğrudan görebilmemizdir” diye ekledi. “Milyonlarca yılda birikmiş olan malzeme şimdi açığa çıkıyor ve sonunda yeni yıldızlar oluşana kadar milyonlarca yıl soğuyacak. Bu süpernovalar, kendi bedenlerimizde taşıdığımız birçok elementi (kalsiyum veya demir) üretiyor. Bu, yıldızların evrimindeki yolun muhteşem bir parçası.”

Yıldızın kendisi, süpernovanın ardından pulsar adı verilen inanılmaz derecede yoğun dönen bir nesneye indirgenmiştir. Bir pulsar, bir tür nötron yıldızıdır – var olduğu bilinen en kompakt gök cisimlerinden biridir. Bu, saniyede 10 kez döner.

Görüntü, ESO’nun Şili’deki Paranal Gözlemevi’nde barındırılan VLT Tarama Teleskopu’nda OmegaCAM adlı geniş alanlı bir kamerayla alınan gözlemlerin bir mozaiğini temsil ediyor. ESO, görüntünün verilerinin 2013’ten 2016’ya kadar toplandığını söyledi.

Daily Sabah Bülteni

Türkiye’de, bölgesinde ve dünyada olup bitenlerden haberdar olun.

BENİ KAYDET

İstediğiniz zaman abonelikten çıkabilirsiniz. Kaydolarak Kullanım Koşullarımızı ve Gizlilik Politikamızı kabul etmiş olursunuz. Bu site reCAPTCHA tarafından korunmaktadır ve Google Gizlilik Politikası ile Hizmet Şartları geçerlidir.

.

Selim Nurican

See author's posts